Δήμαρχος: Χάρης Δούκας
Ο Δήμος Αθηναίων είναι η πρωτεύουσα της Ελλάδας και ο μεγαλύτερος Δήμος της χώρας. Ο πληθυσμός του ανέρχεται στους 643.452 κατοίκους σύμφωνα με την απογραφή του 2021. Βάσει της απογραφής του 2021 9% του πληθυσμού της Αττικής δεν έχει ελληνική ιθαγένεια.
Το 2015, η Αθήνα άρχισε να υποδέχεται δεκάδες χιλιάδες πρόσφυγες διαδραματίζοντας πρωταγωνιστικό ρόλο στη διαχείριση της προσφυγικής κρίσης. Στο πλαίσιο αυτό, ανέπτυξε στενή συνεργασία με ευρωπαϊκούς και παγκόσμιους φορείς και οργανισμούς και συμμετείχε ενεργά σε δίκτυα πόλεων, στην Ελλάδα και την Ευρώπη.
Με σύγχρονο διακύβευμα την κοινωνική και οικονομική ένταξη, παράλληλα με την ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής, ο Δήμος Αθηναίων υλοποιεί και υποστηρίζει πρωτοβουλίες που συμβάλλουν στην υποδοχή και την ένταξη προσφύγων και μεταναστών.
Στο πλαίσιο αυτό η Δημοτική Αρχή μεριμνά, στο επίπεδο των παρεχόμενων υπηρεσιών του Δήμου, για την εξάλειψη των διακρίσεων προάγοντας την αρχή της ίσης μεταχείρισης. Ενδεικτικά, ο Δήμος Αθηναίων παρέχει υπηρεσίες σε άπορους και άστεγους, άνεργους, σε γυναίκες θύματα/επιβιώσασες βίας και διακρίσεων βάσει φύλου, και σε άτομα τρίτης ηλικίας. Έτσι, οι πολιτικές ένταξης προσφύγων και μεταναστών εντάσσονται στην ευρύτερη δράση του Δήμου για την υποστήριξη των ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού.
Συγκεκριμένα, ο Δήμος Αθηναίων, αναγνωρίζοντας τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι πρόσφυγες και οι μετανάστες στην πλοήγηση στο σύστημα κοινωνικών παροχών καθώς και στην πρόσβασή τους στην αγορά εργασίας, ίδρυσε το Κέντρο Ένταξης Μεταναστών (ΚΕΜ). Σκοπός του Κέντρου είναι να παρέχει καθοδήγηση σε πρόσφυγες και μετανάστες προκειμένου να εξοικειωθούν με το σύστημα δημόσιων υπηρεσιών, να μάθουν τη γλώσσα, να κατανοήσουν την τοπική αγορά εργασίας και να έχουν πρόσβαση σε δικαιώματα και υπηρεσίες. Το ΚΕΜ του Δήμου Αθηναίων λειτουργεί ως τοπικό σημείο αναφοράς για πρόσφυγες και μετανάστες παρέχοντας ψυχοκοινωνική υποστήριξη, νομική συμβουλευτική και ενημέρωση για την πρόσβαση σε κοινωνικά δικαιώματα ενώ φιλοξενεί και δραστηριότητες προώθησης της κοινωνικής ένταξης, όπως μαθήματα ελληνικών, αγγλικών και πληροφορικής, καθώς και επαγγελματική συμβουλευτική.
Στις εγκαταστάσεις του ΚΕΜ φιλοξενείται από τα τέλη του 2021 και το καινοτόμο έργο «Παροχή στοχευμένης υποστήριξης και βοήθειας σε αιτούντες άσυλο και δικαιούχους διεθνούς προστασίας με αναπηρίες», με το οποίο ο Δήμος Αθηναίων, σε συνεργασία με την Ύπατη Αρμοστεία ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, επιδιώκει να υποστηρίξει αιτούντες άσυλο και δικαιούχους διεθνούς προστασίας με αναπηρίες ή χρόνιες ασθένειες κατά τη διαδικασία ένταξής τους στο σύστημα κοινωνικής πρόνοιας. Παράλληλα, ήδη από τον Απρίλιο του 2021 παρέχονται μέσω του ΚΕΜ από εθελοντές έμπειρους στην διδασκαλία μαθημάτων και σεμιναρίων γλώσσας και πολιτισμού διαδικτυακά προπαρασκευαστικά μαθήματα γλώσσας, ιστορίας, γεωγραφίας και ποπ κουλτούρας σε όσους επιθυμούν να συμμετέχουν στις εξετάσεις απόκτησης ιθαγένειας.
Έχοντας αναπτύξει υπηρεσίες και μηχανισμούς παροχής υπηρεσιών σε τοπικό επίπεδο, ο Δήμος Αθηναίων ενισχύει τη συνεργασία του με την κοινωνία των πολιτών και ευρωπαϊκούς φορείς και παγκόσμιους οργανισμούς ενώ συμμετέχει ενεργά σε δίκτυα πόλεων στην Ελλάδα και την Ευρώπη.
Στο Συντονιστικό Κέντρο Αθηνών για θέματα Μεταναστών και Προσφύγων (ACCMR), ο Δήμος Αθηναίων σε συνεργασία με τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης (ΔΟΜ) και την Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες, συγκεντρώνει πάνω από 100 μέλη που καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα φορέων που ειδικεύονται στις υπηρεσίες που σχετίζονται με την προστασία και την ένταξη. Κύριος στόχος του είναι ο αποτελεσματικός συντονισμός μεταξύ των δημοτικών αρχών και των εμπλεκόμενων φορέων για τη διαμόρφωση των απαραίτητων συνθηκών για την ομαλή ένταξη των μεταναστών και των προσφύγων και την προώθηση της κοινωνικής συνοχής. Βασικό εργαλείο για το ACCMR είναι η ψηφιακή του πλατφόρμα www.accmr.gr. Αυτή η συμμετοχική πλατφόρμα, που ξεκίνησε το 2018, διευκολύνει τη χαρτογράφηση υπηρεσιών και πρωτοβουλιών για πρόσφυγες, μετανάστες και τοπικές κοινωνίες εντός του Δήμου Αθηναίων. Επιτρέπει την ανταλλαγή πληροφοριών και τις παραπομπές μεταξύ των επαγγελματιών, έτσι ώστε οι δικαιούχοι να έχουν επαρκή πρόσβαση στις υπηρεσίες.
Ταυτόχρονα, για τη δημοτική αρχή η επικοινωνία με τις κοινότητες προσφύγων και μεταναστών με τακτικό και συστηματικό τρόπο είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την οικοδόμηση πόλεων χωρίς αποκλεισμούς. Το Συμβούλιο Ένταξης Μεταναστών και Προσφύγων (ΣΕΜΠ) χρησιμεύει ως φόρουμ ώστε οι κοινότητες μεταναστών και προσφύγων να εμπλακούν επίσημα στον σχεδιασμό, την εφαρμογή και την αξιολόγηση προγραμμάτων που τις επηρεάζουν άμεσα ή έμμεσα.
Μέσα από το Δίκτυο Πόλεων για την Ένταξη, στο οποίο σήμερα συμμετέχουν συνολικά 18 Δήμοι της Ελλάδας, ο Δήμος Αθηναίων προωθεί πολιτικές και συνέργειες για την κοινωνική συνοχή και συμπεριληπτικότητα.
Παράλληλα, ο Δήμος Αθηναίων έχει υπογράψει Μνημόνιο Συνεργασίας με τη ΜΚΟ «Μετάδραση» και στηρίζει τον πρώτο ξενώνα στην Ελλάδα για άστεγους ανηλίκους, οι περισσότεροι από τους οποίους έχουν μεταναστευτικό ή προσφυγικό υπόβαθρο.
Επίσης, αξίζει να σημειωθεί ότι ο Δήμος Αθηναίων, μέσω της Εταιρείας Τουριστικής Ανάπτυξης και Προβολής Αθηνών (ΕΑΤΑ), αποτέλεσε, από το 2017, στρατηγικό εταίρο του Υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής και των διεθνών οργανισμών του ΟΗΕ (Ύπατη Αρμοστεία ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες και Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης) συμμετέχοντάς στη διαχείριση και την παροχή υπηρεσιών στο στεγαστικό πρόγραμμα μεγάλης κλίμακας ESTIA και την Ανοιχτή Δομή Στέγασης του Ελαιώνα.
Η Δημοτική Αρχή αντιμετωπίζει την ένταξη ως μια αμφίδρομη διαδικασία, που απαιτεί αμοιβαία δέσμευση και περιλαμβάνει δικαιώματα και υποχρεώσεις για την ίδια και για τους πρόσφυγες και τους μετανάστες. Όραμα της πόλης αποτελεί ο σχεδιασμός και η εφαρμογή πολιτικών οι οποίες λαμβάνουν υπόψη τις ανάγκες και τις ικανότητες των προσφύγων καθώς και την πολιτιστική και θρησκευτική πολυμορφία των κοινοτήτων τους, με γνώμονα πάντοτε τον σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα.
Γενικός Πληθυσμός
643.452
*Στοιχεία ΕΛΣΤΑΤ (απογραφή 2021)
Δείτε παρακάτω Δομές και Προγράμματα του Δήμου Αθηναίων.
Το Κέντρο Ένταξης Μεταναστών (ΚΕΜ) του Δήμου Αθηναίων λειτουργεί ως τοπικό σημείο αναφοράς για την παροχή εξειδικευμένων υπηρεσιών – ψυχοκοινωνική στήριξη, νομική συμβουλευτική και ενημέρωση για κοινωνικά δικαιώματα – σε πολίτες τρίτων χωρών (μετανάστες και δικαιούχους διεθνούς προστασίας) με σκοπό τη βελτίωση του βιοτικού τους επιπέδου και την κοινωνική τους ένταξη.
Επίσης, το ΚΕΜ υλοποιεί δωρεάν δράσεις που στοχεύουν στην κοινωνική ένταξη, όπως μαθήματα ελληνικής και αγγλικής γλώσσας, μαθήματα πληροφορικής και εξατομικευμένες συνεδρίες επαγγελματικής συμβουλευτικής για ενήλικες. Ακόμη, πραγματοποιούνται προπαρασκευαστικά σεμινάρια για τις εξετάσεις απόκτησης της ελληνικής ιθαγένειας.
Τέλος, το ΚΕΜ διοργανώνει διαπολιτισμικές δράσεις με έμφαση στην οργάνωση θεατρικών και λοιπών καλλιτεχνικών δραστηριοτήτων για παιδιά και νέους προσφυγικής καταγωγής, πολίτες τρίτων χωρών και Έλληνες.
Το ΚΕΜ είναι τμήμα των Κέντρων Κοινότητας και η λειτουργεί με τη συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ΕΣΠΑ 2014-2020 (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο).
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑΤο Συμβούλιο Ένταξης Μεταναστών και Προσφύγων (ΣΕΜΠ) είναι συμβουλευτικό όργανο του Δήμου, για την ενίσχυση της ένταξης των μεταναστών στην τοπική κοινωνία.
Έργο του ΣΕΜΠ είναι:
Σκοπό της Δημοτικής Αρχής αποτελεί η ένταξη των μεταναστών και των πολιτών μεταναστευτικής καταγωγής, μέσω της συμμετοχικής διαδικασίας που προσφέρει το θεσμοθετημένο πλαίσιο του ΣΕΜ. Επίσης, μέσω του ΣΕΜ, επιδιώκεται η ενίσχυση της ουσιαστικής συμμετοχής των μεταναστών, ως κοινωνικών εταίρων, στον σχεδιασμό, την εφαρμογή και την αξιολόγηση των πολιτικών κοινωνικής ένταξης και η ανάπτυξη συμβουλευτικών δομών.
Στοιχεία Επικοινωνίας: [email protected]
Το Κέντρο Συντονισμού του Δήμου Αθηναίων για θέματα Μεταναστών και Προσφύγων (Athens Coordination Center for Migrant and Refugee issues – ACCMR) λειτουργεί ως ένας κόμβος συντονισμού και διασύνδεσης μεταξύ της τοπικής αυτοδιοίκησης και της κοινωνίας των πολιτών, διεθνών οργανισμών και της κεντρικής διοίκησης, προκειμένου να υλοποιούνται αλληλοσυμπληρωματικές παρεμβάσεις στον τομέα της ένταξης και να δημιουργηθεί ένα πλαίσιο συντονισμένης ανταπόκρισης σε περιπτώσεις έκτακτων καταστάσεων.
Η ανταλλαγή πληροφορίας και τεχνογνωσίας, η διασύνδεση για την ανάπτυξη στοχευμένων δράσεων και η ανάπτυξη εργαλείων που υποστηρίζουν το έργο των επαγγελματιών και των οργανώσεων του τομέα, αποτελούν τους κύριους τομείς δράσης του ACCMR.
Σε αυτό το πλαίσιο, ο Δήμος Αθηναίων τον Σεπτέμβριο του 2020 υπέγραψε μνημόνιο συνεργασίας με 39 φορείς που ειδικεύονται στη διαχείριση του προσφυγικού.
* Από τον Απρίλιο του 2020, η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες και ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης υποστηρίζουν το έργο του ACCMR στη βάση τριμερούς συνεργασίας με τον Δήμο Αθηναίων.
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑΟ «Ξενώνας φιλοξενίας γυναικών θυμάτων βίας & των παιδιών τους» του Δήμου Αθηναίων ξεκίνησε τη λειτουργία του από τον Ιούνιο του 2013 και παρέχει στις γυναίκες και στα παιδιά τους ασφαλή φιλοξενία, σίτιση, ψυχοκοινωνική στήριξη και φροντίδα από εξειδικευμένο προσωπικό.
Στόχος του ξενώνα είναι η υποστήριξη, η ενδυνάμωση και η επανένταξη των γυναικών στην κοινότητα και στην αγορά εργασίας.
Η διαμονή έχει προσωρινό και μεταβατικό χαρακτήρα και απευθύνεται σε γυναίκες κάθε ηλικίας, θρησκείας, εθνικότητας που έχουν υποστεί οποιαδήποτε μορφή έμφυλης βίας όπως: σωματική, ψυχολογική, σεξουαλική και οικονομική βία.
Ο ξενώνας χρηματοδοτείται από το έργο «Λειτουργία δομών και υπηρεσιών της Τοπικής Αυτοδιοίκησης προς όφελος των γυναικών και για την καταπολέμηση της βίας – Ανάπτυξη και Λειτουργία Ξενώνων Φιλοξενίας» (ΕΣΠΑ (2014-2020).
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑΗ κοινωνική αλληλεγγύη στον Δήμο Αθηναίων επεκτείνεται, διευρύνεται και εξειδικεύεται με την έναρξη λειτουργίας του Κέντρου για την Καταπολέμηση της Έμφυλης Βίας και των Πολλαπλών Διακρίσεων. Το νεοσυσταθέν Κέντρο, που λειτουργεί στο πλαίσιο της υλοποίησης της Πράξης Ευρωπαϊκή Χάρτα για την ισότητα των φύλων και την αντιμετώπιση των έμφυλων και πολλαπλών διακρίσεων, στον άξονα Προτεραιότητας «Προώθηση της κοινωνικής Ένταξης και Καταπολέμηση της Φτώχιας και των Διακρίσεων – Διασφάλιση της Κοινωνικής Συνοχής » του Ε. Π. «Αττική 2014-2020» και συγχρηματοδοτείται από την Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Το Συμβουλευτικό Κέντρο είναι ανοιχτό σε κάθε ενήλικα, ανεξαρτήτως φύλου, που έχει υποστεί οποιαδήποτε μορφή βίας (ψυχολογική, σωματική, σεξουαλική, οικονομική και κοινωνική καταπίεση), άτομα που είναι αποδέκτες κακοποιητικής συμπεριφοράς εντός του οικογενειακού περιβάλλοντος (ενδοοικογενειακή βία), άτομα που υπήρξαν θύματα πολλαπλών διακρίσεων (μετανάστες, πρόσφυγες, ΑμΕΑ, άνεργοι, μονογονείς).
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑΣκοπός του Κέντρου Υποδοχής και Αλληλεγγύης Δήμου Αθηναίων (Κ.Υ.Α.Δ.Α.) είναι η αντιμετώπιση των προβλημάτων των ευπαθών πληθυσμιακών ομάδων που πλήττονται από τη φτώχεια και βιώνουν αποκλεισμό και κοινωνική απομόνωση. Μέσω των δομών του, το Κέντρο Υποδοχής και Αλληλεγγύης υποστηρίζει κάθε μήνα περίπου 26.000 πολίτες.
Στις υπηρεσίες του Κ.Υ.Α.Δ.Α. προς τους πολίτες συγκαταλέγονται:
Μεταξύ άλλων, το Κ.Υ.Α.Δ.Α.:
O Δήμος Αθηναίων με το Κέντρο Υποδοχής & Αλληλεγγύης (ΚΥΑΔΑ), σε συνεργασία με τον Οργανισμό Κατά των Ναρκωτικών (ΟΚΑΝΑ) το Κέντρο Θεραπείας Εξαρτημένων Ατόμων (ΚΕΘΕΑ), με την πολύτιμη αρωγή της “Αποστολής” της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών και με τη συνεργασία του «Δικτύου Ομότιμων Χρηστών Ψυχοδραστικών Ουσιών», της «PRAKSIS», των «Γιατρών του Κόσμου», του Συλλόγου Ασθενών Ήπατος «Προμηθέας» και του Συλλόγου Οροθετικών Ελλάδος «Θετική Φωνή» δημιούργησαν μια νέα δομή προσωρινής – μεταβατικής φιλοξενίας προκειμένου να βρουν στέγη και φροντίδα άτομα που είναι άστεγα και ταυτόχρονα αντιμετωπίζουν προβλήματα εθισμού ή/και εξάρτησης από ψυχοδραστικές ουσίες.
Τα Δημοτικά Ιατρεία του Δήμου Αθηναίων ως φορέας Αγωγής & Προαγωγής της Υγείας παρέχουν σε όλους τους πολίτες (περιλαμβανομένων των ατόμων που είναι άτομα ανασφάλιστα ή «χωρίς χαρτιά») μια δέσμη βασικών υπηρεσιών υγείας και κοινωνικής αλληλεγγύης που περιλαμβάνει:
Στον Δήμο Αθηναίων λειτουργούν 7 Δημοτικά Ιατρεία, εκ των οποίων τέσσερα (4) πολυδύναμα.
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑΟ Δήμος Αθηναίων, μέσω της Εταιρείας Ανάπτυξης και Τουριστικής Προβολής (ΕΑΤΑ) και σε συνεργασία με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες στην Ελλάδα (UNHCR), υλοποιεί πρόγραμμα για την «Παροχή στοχευμένης υποστήριξης και βοήθειας σε αιτούντες άσυλο και δικαιούχους διεθνούς προστασίας με αναπηρία», στοχεύοντας στη διευκόλυνση της πρόσβασης και τη βελτίωση της παροχής υποστηρικτικών υπηρεσιών σε αιτούντες άσυλο και δικαιούχους διεθνούς προστασίας με αναπηρία κατά τις διαδικασίες ένταξής τους στο κρατικό σύστημα κοινωνικής πρόνοιας. Συγκεκριμένα, πρόκειται για άτομα με αναπηρία (συμπεριλαμβανομένων ανηλίκων), που εντοπίζονται στην ευρύτερη περιοχή της Αθήνας, και έχουν μακροχρόνια σωματικά, διανοητικά, ψυχικά ή αισθητήρια εμπόδια που, σε αλληλεπίδραση με άλλους παράγοντες, μπορούν να παρεμποδίσουν την πλήρη και αποτελεσματική συμμετοχή τους στην κοινωνία.
Βασικός πυλώνας του προγράμματος είναι η παροχή υποστήριξης για την ολοκλήρωση της διαδικασίας πιστοποίησης της αναπηρίας και την υποβολή αίτησης για απόδοση του επιδόματος αναπηρίας. Αναλυτικά οι υπηρεσίες που παρέχονται περιλαμβάνουν:
Το Πρόγραμμα υλοποιείται από την ΕΑΤΑ σε στενή συνεργασία με το Κέντρο Ένταξης Μεταναστών (ΚΕΜ) του Δήμου Αθηναίων.
Η ΕΑΤΑ, αποσκοπώντας στην αναβάθμιση της ποιότητας ζωής των κατοίκων της πόλης με την αξιοποίηση όλων των ευρωπαϊκών χρηματοδοτικών εργαλείων και εργαλείων πολιτικής και στο πλαίσιο της αναπτυξιακής διάστασης της Ολοκληρωμένης Χωρικής Επένδυσης του Δήμου Αθηναίων, υλοποιεί το Υποέργο 1 «Δίκτυο Κοινωνικής Προστασίας της Αθήνας – Open Social Net» της Πράξης «Δίκτυο Κοινωνικής Προστασίας της Αθήνας – Open Social Net» με κωδικό ΟΠΣ (MIS) 5074888 του Ε.Π. «Αττική 2014 – 2020». Το έργο συγχρηματοδοτείται από το ΕΚΤ.
Αντικείμενο του έργου αποτελεί η εστίαση στον ενιαίο σχεδιασμό υπηρεσιών με σκοπό τη μέγιστη αποτελεσματικότητα κι έμφαση στην κοινωνική ένταξη και την απασχόληση. Αφορά στη δημιουργία ενός ισχυρού δικτύου αλληλεγγύης και κοινωνικής προστασίας στο οποίο θα ενταχθούν λειτουργικά όλες οι αρμόδιες Διευθύνσεις, Δομές και Νομικά Πρόσωπα του Δήμου και τρίτων φορέων. Αναμένεται να αποτελέσει σε επίπεδο γειτονιάς, τον επιχειρησιακό βραχίονα λειτουργικής διασύνδεσης, συντονισμού, παρακολούθησης και αξιολόγησης των πολιτικών κοινωνικής ένταξης, πρόληψης του κοινωνικού αποκλεισμού, ανάπτυξης καινοτόμων δράσεων απασχόλησης καθώς και άμεσης παρέμβασης για την αντιμετώπιση έκτακτων κοινωνικών φαινομένων.
Το έργο περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, ενέργειες για την κάλυψη του κενού πρόσβασης στην πληροφόρηση, την πρόληψη και την πλήρη υποστήριξη προς όλους τους εμπλεκόμενους φορείς και δικαιούχους υπηρεσιών κοινωνικής προστασίας. Βασικό εργαλείο του έργου θα αποτελέσει ο σχεδιασμός ενός μοντέλου ενεργειών παρέμβασης, μέσω του οποίου εξειδικεύονται οι:
Τρέχουσες δράσεις του έργου:
Δείτε παρακάτω κάποιες από τις καλές πρακτικές που εφαρμόζει ο δήμος. Μπορείτε να δείτε περισσότερες στη σχετική ενότητα εδώ.
Δείτε παρακάτω τα τελευταία νέα του δήμου